Kiedy strajk jest usprawiedliwiony?
Autor: Michał Wyrostkiewicz
Strajk stał się (niemal) zwyczajnym elementem polskiego życia społecznego i czynnikiem „klimatu politycznego”. Pojawia się pytanie, czy i kiedy takie działania są dopuszczalne lub usprawiedliwione moralnie.
Przyglądając się tytułowi niniejszego opracowania, można być zaskoczonym użyciem w nim słowa „usprawiedliwiony” w odniesieniu do strajku; słusznie można się zastanawiać nad tym, czy nie lepiej byłoby użyć tu sformułowania „uprawniony”. Jeżeli bowiem coś ma być usprawiedliwione, a wcześniej usprawiedliwiane, to znaczy, że nie jest to dobre, bo domaga się usprawiedliwiania (tłumaczenia się, konkretnych racji itd.). To, co wymaga usprawiedliwiania, wychodzi poza obowiązujące normy i przyjęte standardy, a więc stanowi sytuację nadzwyczajną (np. jak nieobecność ucznia w szkole, która domaga się usprawiedliwienia). Ten, kto się usprawiedliwia, ma świadomość, że zrobił coś, czego nie mógł – a być może nawet nie powinien – robić, dlatego potrzebuje racji, które wytłumaczą jego postępowanie.